zaimek nieokreślony
  • gros
    26.03.2011
    26.03.2011
    Witam,
    mam problem ze słowem gros – używanym w znaczeniu 'większa część' – np. w zdaniu „Gros mieszkańców Berlina zapewne nie widział(a) w tym dowcipie nic śmiesznego”. Czyli – czy powinno być „gros… nie widziała” czy też „…nie widział”? Czasownik żeńsko-osobowy czy męsko-osobowy? Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
    Z poważaniem
    Małgorzata Mietkowska
  • Kogo a kogoś

    28.11.2020
    28.11.2020

    Proszę o rozstrzygnięcie dylematu poprawnościowego dotyczącego zdania Pozostała część delegacji popierała kogo innego. Czy formy kogo innego i kogoś innego mogą być używane wymiennie?

  • kwestie dwie
    1.04.2014
    1.04.2014
    1. Ostatnio stało sie modne podczas komentowania słówko cuś. Czy nie powinno się jednak pisać cóś, skoro używamy zaimka nieokreślonego coś?
    2. Co Państwo sądzicie o zwrocie „Jestem na tak”, przy wydawaniu oceny pozytywnej o wierszu?
  • palma odbiła
    6.05.2014
    6.05.2014
    Jaka jest etymologia frazeologizmu odbiła komuś palma?
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • raz na kiedy
    18.02.2014
    18.02.2014
    Szanowni Państwo,
    zdarzyło mi się słyszeć sformułowanie raz na kiedy w znaczeniu 'raz na jakiś czas'. Brzmi trochę, jakby było regionalizmem, ale pewności nie mam. Osoba, która użyła tego wyrażenia, zapytana dlaczego tak powiedziała, odpowiedziała, że zawsze tak mówiła. Niestety nie udało mi się znaleźć informacji skąd pochodzi owo sformułowanie, co rzeczywiście oznacza oraz czy jest poprawne (regionalnie). Będę wdzięczna za próbę wyjaśnienia.
    Z wyrazami szacunku
    Małgorzata
  • Się w nazwie instytucji
    24.10.2016
    24.10.2016
    Mamy kłopot z nazwą instytucji Instrument na rzecz Przyczyniania Się do Stabilności i Pokoju. Nasze wątpliwości wzbudza pisownia się – czy należy pisać go wielką literą, czy też objęty jest poniższym wyjątkiem od reguły?
    Wielką literą piszemy nazwy indywidualne (jednostkowe) urzędów, […]. Występujące w tych nazwach przyimki, spójniki, wyrażenia imienia, pod wezwaniem, na rzecz, do spraw, numer, przeciwko itp. piszemy małą literą.
  • Szereg problemów zostało rozwiązanych, ale: Część problemów została rozwiązana
    23.10.2019
    23.10.2019
    Witam. Nie rozumiem związku zgody w zdaniu: Szereg problemów zostało rozwiązanych. Skąd forma zostało, która kojarzy mi się z rodzajem nijakim, skoro ani problemy, ani szereg nie są rodzaju nijakiego. Z którą częścią podmiotu uzgadniamy orzeczenie, logiczną czy gramatyczną? W „Kurierze Lubelskim” przeczytałam zdanie: Część problemów została już rozwiązana. Czy zdanie jest poprawne? Jeśli tak, to dlaczego orzeczenie jest tutaj uzgodnione z rodzajem żeńskim słowa część?
  • Uzgadniamy formę orzeczenia imiennego

    13.07.2022
    13.07.2022

    Dzień dobry,


    Bardzo proszę o konsultację dotycząca poniższych zdań:


    Coraz więcej mężczyzn jest zachwyconych/zachwycona pracą.


    8 z 10 mężczyzn nie jest zadowolonych/zadowolona z produktu.


    „Wiele osób umiera w wieku dwudziestu pięciu lat i nie zostaje pochowana/pochowanych aż do siedemdziesięciu pięciu “


    Mam wątpliwości dotyczące poprawnych form orzeczeń w powyższych zdaniach.

  • wiele

    22.03.2023
    22.03.2023

    Dlaczego mówimy „w wielu miejscach”, skoro „wiele” wymaga użycia dopełniacza liczby mnogiej? Rozumiem, że są to dwa rzeczowniki w formie miejscownika po przyimku „w”, ale dlaczego „wiele” traci swój wpływ na rzeczownik?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego